اپیدمیولوژی شپش سر و عوامل مؤثر بر آن در دانش آموزان مدارس ابتدایی استان مازندران در سال ۹۲-۱۳۹۱

سابقه و هدف: پدیکلوزیس (pediculosis) یکی از بیماری های انگلی انسان است که عامل مهمی در سنجش سطح بهداشت جامعه محسوب می گردد. مطالعه حاضر جهت بررسی عوامل مؤثر در اپیدمیولوژی پدیکلوزیس در دانش آموزان مدارس ابتدایی شهرستان های استان مازندران بر اساس سامانه اطلاعات جغرافیایی در سال 92-1391 صورت گرفت. مواد و روش ها: از میان 45237 دانش آموزان شهرستانی که 14650 نفر در مناطق روستایی و 30587 نفر در مناطق شهری ساکن بودند، 36024 دانش آموز دختر و 9213 دانش آموز پسر به تفکیک تعداد و جنسیت و پس از دسته بندی خوشه ای به طریق تصادفی در شهرستان های عمده استان مازندران از گلوگاه تا رامسر انتخاب شدند و از نظر آلودگی به شپش (تخم، بالغ) مورد معاینه قرار گرفتند. با استفاده از پرسش نامه، اطلاعات دانش آموزان تکمیل گردید و نتایج حاصل شده از طریق آزمون آماری 2 مورد بررسی قرار گرفت. در پایان با وارد کردن اطلاعات بیماری موردنظر در جدول اطلاعاتی استان، توزیع فضایی بیماری با استفاده از نرم افزار gis (geographical information system) ترسیم شد. یافته ها: در بین 45237 دانش آموز مورد بررسی، 823 فرد آلوده به پدیکلوزیس شناسایی شدند. متوسط درصد آلودگی در مناطق شهری استان 4/1 درصد و در مناطق روستایی استان 64/5 درصد بود. بین شیوع پدیکلوزیس با برخی متغیرها ارتباط معنی داری مشاهده شد. اطلاعات به دست آمده نشان داد که آلودگی در غرب استان کمتر از نواحی مرکزی و شرق استان بود. استنتاج: این تحقیق نشان داد که میزان تحصیلات والدین، داشتن مربی بهداشت و رعایت بهداشت فردی با شیوع پدیکولوزیس در جمعیت رابطه معکوس دارد. جهت کنترل و پیشگیری از پدیکلوزیس، کوشش در راستای ارتقای سطح آگاهی مردم ضروری می باشد.